Een bijzonder wandelpad baant zich een weg door het schilderachtige zuiden van Luxemburg en verovert de harten van zowel natuur- als geschiedenisliefhebbers: de Minett-trail. Dit pad strekt zich uit over 90 kilometer door een regio die ooit het hart van de staalindustrie van het land was. Een wandelavontuur door het industriële verleden en de natuurlijke schoonheid van Luxemburg.

De watertoren in Dudelange wijst ons de weg als een baken in zee. Hij is van verre zichtbaar en is het belangrijkste herkenningspunt van het braakliggende industriële gebied Neischmelz. In de vijver aan de voet van de toren: de Floater. Dat is één van de zogenoemde ‘Kabaisercher’, overnachtingsmogelijkheden voor wandelaars die speciaal zijn ontworpen voor de Minett-trail. We gaan hier overnachten. Als een woonboot dobbert het originele vakantiehuisje tussen de waterlelies en voorbijzwemmende eenden. Het wacht al op ons. Een bewoonbaar kunstobject gemaakt van staal en hout. We gaan naarbinnen. De muren bestaan uit gelaagde houten panelen die de plaats nabootsen waar het ijzererts bovengronds werd afgegraven. Grote ramen bieden uitzicht op de watertoren. Modern, inspirerend en knus. Helaas kunnen we nu niet blijven. De dag is net begonnen en we hebben nog het nodige op het programma.

De rondleiding door de donkere, slecht verlichte tunnels, langs oud gereedschap en machines, geeft ons een goed beeld van de inspanning die de kompels elke dag moesten leveren. We kunnen zien welk eenvoudig gereedschap – in principe alleen een hamer, beitel en spierkracht – mensen vroeger gebruikten om ijzererts te delven. En met welke gigantische, oorverdovende machines er een einde kwam aan het tijdperk van de ijzerertsmijnen in Luxemburg. Reusachtige graafmachines met geel licht en enorme boormachines staan her en der in het labyrint van gangen. Het lijkt alsof ze zo uit een sciencefictionfilm zijn geplukt.

Na de duisternis, de rotsen en het stof doet de wandeling door het bos tussen Rümelingen en Esch-sur-Alzette ons erg goed. We passeren het ‘Haus Gonner’, de ‘Kabeischen’ met het nummer 10 in de buurt van het mijnmuseum, voordat het bos ons welkom heet met frisse lucht en heldergroen gebladerte.

Plotseling voelen we een koel briesje. De stammen van de beuken zijn ineens bedekt met verschillende mossen. Als je je ogen openhoudt, vind je hem: het pad naar de onderwereld. Steeds weer kom je verlaten mijningangen tegen die zijn afgesloten met zware hekken. De zachte, koele bries vormt vaak de aankondiging van een tunnel. We gaan niet naarbinnen.

Het pad loopt langzaam omlaag. Het graaft zich dieper en dieper in de bodem van het bos tot het een echte schacht wordt. Ook zijn muren zijn bedekt met mossen en varens. De temperatuur is aanzienlijk gedaald. Dan ontdekken we achter een heg van bramenstruiken de ingang. Een zwart, donker gat midden in het wilde bos. Deze inderdaad wat griezelige ontdekkingstochten maken het zwerven door de bossen in de Minett-streek tot een echt avontuur. We realiseren ons hoezeer mensen hun omgeving soms vormgeven. En hoe snel de natuur alles weer herovert als je de natuur haar gang laat gaan.

We volgen de route naar Esch-sur-Alzette en nemen de bus terug naar Düdelingen. Tenslotte staan de ‘Floater’, DJ en ambachtelijk bier nog op het programma.

De volgende ochtend. De zon schijnt door het grote panoramische raam in de Floater. We worden begroet door de spiegeling van de toren in het water. In het licht van de opkomende zon ziet de toren er bijna elegant uit. Er wordt aangebeld. Er is niemand te zien als we opendoen, maar er staat een ontbijt met regionale producten voor de deur. Wat een heerlijk begin van de dag!

We beginnen met het zoeken naar de bak voor de ijzerslakken. Deze grote bak bevond zich op een treinwagon waarin de nog vloeibare slakken uit de staalproductie werden gegoten. De wagons reden van Düdelinger Hütte naar de rand van het ‘Haard-plateau’ en de slakken werden over de rand van de dagbouwmijn gekiept, die niet langer in gebruik was. Tegenwoordig is deze plek een waardevol leefgebied voor dier- en plantensoorten die van warmte houden. Tussen het donkere puin dat snel opwarmt, ontstaan kleine holletjes. Uitstekende schuilplaatsen voor hagedissen, kevers en slangen.

We vinden de grote bak en klauteren erin: een prachtig uitzicht op het landschap. Aan de andere kant van het dal zie je een van de langste kliffen van Europa. Ook al zijn de indrukwekkende rode stenen muren hier het resultaat van massief menselijk ingrijpen, ze doen desalniettemin denken aan de natuurlijke rotsformaties van het Amerikaanse ‘Wilde Westen’. Lichte bossen worden afgewisseld met open, steppeachtige graslanden. Daartussen steeds weer de rode rotsen van de Minett. Een kleine, zwarte slang schiet tussen de rotsblokken. Vlinders fladderen van orchidee naar orchidee. Het is alsof ieder moment de Marlboro-man op zijn paard bij de rand van de groeve verschijnt en peinzend in de verte staart. In plaats daarvan horen we geblaat van de andere kant. Een kudde schapen komt vanuit de struiken tevoorschijn. We herkennen de herdershond die met een waanzinnige snelheid om de kudde heen rent en de kudde bij elkaar houdt. In plaats van de cowboy staat er nu een herder in een lange jas aan de andere kant van de canyonachtige, voormalige mijn.

Van daaruit gaat het naar beneden naar Fond-de-Gras, een historisch industriepark dat ooit een van de centra van de Luxemburgse mijnindustrie was. Het oude treinstation in Fond-de-Gras, dat nog steeds in zijn oorspronkelijke staat bewaard is gebleven, brengt ons terug naar de tijd waarin stoomtreinen het belangrijkste transportmiddel vormden. Een speciale attractie is de ‘Train 1900’, een historische stoomtrein die bezoekers meeneemt op een reis terug in de tijd en die volgens een vaste dienstregeling tussen Petingen en Fond-de-Gras rijdt.

Het treinstation herbergt een antiek uitziend café. De rabarbertaart ziet er heerlijk uit en de dame met blond permanent achter de vitrines lacht ons vriendelijk toe. "Het is net alsof we honderd jaar terug in de tijd zijn, nietwaar? We zijn allemaal leden van de club. Iedereen die hier werkt dus. Van de conducteur tot de machinist. Van de taartverkoopster tot de onderhoudsmonteur van de locomotief. Een grote familie die van rollenspellen houdt!"

We wandelen door dicht, bergachtig bos in de richting van Lasauvage. Onderweg stuiten we op talrijke overblijfselen uit de tijd van de mijnbouw, waaronder rails van de ‘Bremswee’ en ‘buggy's’, de ijzerertswagons die werden gebruikt om het kostbare erts uit de mijn te vervoeren. Overblijfselen van het industriële verleden, zoals oude elektriciteitspalen en overwoekerde restanten van een spoorwegnetwerk, vertellen ons verhalen uit een andere tijd.

Het water- en vogelreservaat ‘Dumontshaff’ is een waterrijk gebied bij de rivier de Alzette. Het gebied werd decennialang volledig drooggelegd. Nu, na het herstel van het natuurlijk landschap, keren zeldzame diersoorten zoals de ooievaar terug. De houten planken van het looppad, dat een groot deel van de route uitmaakt, kraken onder onze voeten. Rechts en links groeien moerasplanten met grote roze bloemen. Om de paar meter rusten vlinders op de door de zon verwarmde planken. We pauzeren op het bruggetje over de Alzette. We laten onze voeten bungelen en kijken over de weilanden. Vanaf hier gaat het weer gestaag omhoog. Het wordt weer iets droger. Het gebied gaat over in een steppeachtig graslandschap. Onze blikken volgen de oevers van de rivier. Is die zwarte vlek in de verte, tussen het riet en de populieren, een waterbuffel? Misschien. Tenminste, dat willen we graag geloven. De libellen, wier lichamen in de zon een metallic-groene glinstering laten zien, zijn in ieder geval niet verzonnen.